ahötsa_

Azken hamarkadan eta krisiaren aitzakipean Ikastoletako langileen oinarrizko lan baldintzetan nabaria izan da murrizketen eragina. 2010 urtean aplikatu ziguten soldata murrizketak eragina izaten jarraitzen du, eta eroste-ahalmenaren galera akumulatua %15etik gorakoa da, nahiz eta oraingo gobernuarekin %5eko soldata igoera izan (sare publikoan %6a), Madrildik kopiatuta. Azken negoziazioak NIE eta LAB artean egin dira, ELAri bakarrik sinadura ekitaldira gonbidatuz, nahiz eta 2016tik izandako bilera gutxietan parte hartu izana.

ELAk argi utzi zuen hasieratik, gaurko gobernuari eta beste patronalei egin behar genien interpelazio zorrotza: murrizketak lehengoratzeko eta kalitatezko hezkuntza lortzeko behar den finantzazio nahikoa mahai gainean jartzeko, eta ez orain arte langileen bizkarrean utziz. Itunpeko Sareko Akordioan lehenengo aldiz sartu dira Ikastolak, baina interpelazio hori egin gabe eta akordio kaxkar bat NIEk eta LABek (ez ELAk) sinatuz. Sindikatuek aho batez ezetza eman genion 2017ko ekainean Hezkuntza Departamentuak egin zuen proposamen atzerakoiari, Kontseilariak itunpeko sektorea estatuko hitzarmen ziztrinaren menpean uzteko mehatxua egin zuen (lanaldi luzeagoak, eta soldata anitzez urriagoa). Patronalek (Eskola Katolikoak-ANEG, CECE, FED-ACES eta NIE), gatazka-giroaren beldurrez, itundu zuten udan Hezkuntzarekin oinarri-akordio bat, oso eskasa, eta gorde zuten gibelaldean, zer gerta ere, sindikatuak behartzeko tresna gisa. SEPNA, UGT eta LABek azkenean sinatu egin zuten akordio atzerakoia, Hezkuntzak irailean proposatu zituen lan-baldintzekin. ELAk uko egin zion eta argi utzi zuen 2017ko martxotik aurrerako soldata igoera 2016ko mobilizazio bateratuei esker izan zela.

ELAk ez du Patronalaren planteamendua ontzat hartzen: administrazioak murrizketak ezartzen baditu soldata-taulak bertan behera geratzen dira. Eroste ahalmena berreskuratzeko eta lan kargak arintzeko gaiak Nafarroako Gobernuaren borondatearen baitako edukiak direla argudiatuz, gai hauen inguruko beto antzeko bat ezarri nahi izan dute, negoziazio mahaian gaudenok praktikan eduki hauen gainean negoziatzeko eta eragiteko ahalmenik ez dugula onartuz.

Ezin da onartu funtsezkoak diren edukiak albo batera uztea eta patronalek aukeratutako gaietara mugatzea ustezko negoziazioa. Hau sindikatuok sektore honetan soberan (edo ahalik eta delegatu gehien lortzeko edota argazki polit bat ateratzeko) gaudela onartzearen adinakoa litzateke, inolako eragiteko ahalmenik ez dugula eta negoziazio kolektiborako eskubiderik ez dagoela onartzea.

Negoziazioen hasieran sindikatu bakoitzak bere plataforma aurkeztu zuen, eta malgutasunez mugitu gara. Baina bakoitzak badu bere marra gorria. ELArena bazen mantendu behar zirela bai ultraaktibitatea baita ez-aplikazioaren oztopoa ere. NIE eta LABen akordioarekin ez dago argi honen bermea.
ELAren aburuz edukietan betorik gabeko negoziazio erreal baten alde langileak antolatzeko aukera bertan behera uztea suposatzen du baldintza hauetan akordioa sinatzeak. Eta hau guztiagatik ELAk ez du akordioa sinatu.

Azkenik aipatu behar dugu ELAk saiakerak egin dituela ikastoletan eta itunpeko sarean ordezkaritza dugun sindikatuon artean egoera honi buelta eman ahal izateko 2016tik aurrerako %1eko soldataren aldeko mobilizazio dinamika mantentzeko. Baina ez da posible izan, eta LABek patronalek eta gobernuak egindako planteamendu ontzat eman eta legitimatzea erabaki du akordioak sinatuz.
Nafarroan, 2019ko Martxoaren 26an