ahötsa_

Datu horiek
Carmen Maeztu kontseilariak aurkeztu zituen prentsa aurrean, erresidentzietako
ordezkariekin batera. Prentsaurrekoa, funtsean, egoitzen funtzioa goraipatzean eta
egoitzen kudeaketa ona azpimarratzean oinarritu zen. Gertaturiko guztia ezagututa,
egia esan, diskurtso ez hain autoatsegin eta errealistago baten falta sumatu genuen,
non argiak nabarmendu behar ziren, baina baita itzalak ere. 

EH Bildu Nafarroak, hasiera-hasieratik, gertatutako guztiaren azterketa serio eta
zorrotza eskatu zuen, horrek akatsak konpontzen lagunduko digulako. Bestalde,
konbentzituta gaude, auditoria sakona eginez gero, krisia baino askoz lehenagotik ere
salatu izan diren gai asko berretsiko direla. Horregatik, ikuskaritza sakona eskatzen
dugu, gertatutakoaren errealitatea azalerazteko ezinbestekoa baita. 

Nolanahi ere, ez gara gu izango azkarregi ondorioak aterako ditugunak, harik eta datu
guztiak mahai gainean izan arte. Arrazoi beragatik, ez dugu ulertzen kontseilariak
informazio guztia bildu aurretik egin zuen balorazio osatugabea eta partziala. Zer dela
eta hartu nahi izan zuen aurrea? Zein zen benetako asmoa? 

Kontseilariak sektorearen eta egoitza guztien konpromisoa eta interesa modu berean
goraipatu ditu. Eta hori faltsua da. Ez da gauza bera kudeaketa publiko edo pribatuaz
hitz egitea, edo enpresak irabazi-asmorik duen ala ez. Enpresa batek irabazi-asmoa
duenean, negozio bat da eta, horregatik, bere azken interesa onura ekonomikoa
lortzea da; hori begi-bistakoa da. Beraz, ezin da egoitzen arteko berdintasunik saldu ez
dagoenean. 

Datu guztiak biltzen baditugu, ikus dezakegu jokabidea ez dela berdina izan leku
guztietan. Pandemia honetan egoitza askotan egin den lan ona gogoratu nahi dugu
berriro, baina ez dugu ahaztu behar gaizki eta oso gaizki egin diren gauza asko
badagoela. Izan ere, egiaztatu dugu, urte luzez salatu dugun bezala, gai asko aldatzea
premiazkoa dela. 

Gure ustez, lehen balorazioa egitean, auditoretza egin baino lehen, kudeaketa horren
arduradunen balorazioa ez ezik, erabiltzaileen eta, jakina, langileen balorazioa ere
kontuan hartzea izango zatekeen egokiena. 

Ulertezina da langileen salaketa publikoak, erabiltzaileen larritasun-uneak eta senideen
bizipenak ez aipatzea. Ez dezagun ahaz opakutasunak, jarduera-akatsak, protokoloen

ez-betetzeak eta desinformazioa salatu izan direla, eta kritika horiek badutela oinarria.
Orain argitu behar da saihestezinak izan ziren ala ez. 

Hala ere, Carmen Maeztu kontseilariak publikoki kritikatu zuen erresidentzien inguruan
egindako kritikak “sinplistak” zirela. Gure ustez, auditoria egin aurretik eta bizi
izandakoarekin, kritikak gutxiestea oso jarrera okerra da, objektiboa eta arduragabea. 

Izan ere, diskurtso autoatsegina egin nahi izatea da sinplista, egoitzetan lan egiten
duten langileen baldintzak alde batera utzita. Sinplista da ez onartzea zaintza
senitartekoek egin dutela, eguneko zentroak itxita zeudelako. Sinplista da ez onartzea
oso sektore zabala dagoela beren etxe eta ingurunetik kanpo egoitza batera joan ezin
edota joan nahi ez duena, eta egoera honi bakardade baldintza oso larri eta
kezkagarrietan aurre egin diona. Eta sinplista da, erakundeek gai horri erantzuteko
gaitasunik ez dutenez, irakurketa kritikorik ez egitea eta alde batera uzten dela adineko
pertsona asko esklabotza-erregimenean dauden emakumeek zaintzen dituztela. Asko
eta asko erabat bakarrik bizi dira, eta krisiari aurre egin diote boluntarioen sareei
esker. 

COVID-19ren krisiak modu gordinagoan erakutsi digu erakundeen babes-sistema oso
hauskorra eta eskasa dela pertsonek eta, bereziki, adinekoek eta/edo mendekotasuna
edo desgaitasuna duten pertsonek dituzten zaintza-beharrei erantzuteko eta
erantzuteko. 

Sistema publikoak arlo horretan duen ahulezia eta ezgaitasuna ez da ezer berria, baina
orain gehiago ikusarazi da. Argi dago sistema publikoak premiaz indartu behar direla,
adinekoen benetako zaintza-beharrei erantzun diezaieten. EH Bildun uste du bermatu
egin behar dela adineko pertsonek beren etxebizitzan edota inguruan jarraitzea, nahi
duten guztietan. Horretarako, ezinbestekoa da etxez-etxeko arreta zerbitzua indartzea
eta zabaltzea, eta beste etxebizitza eredu batzuk eskaintzea, hala nola tutoretzapeko
etxebizitzak. Negozioak lekurik izango ez duen eta erabiltzaileen interesei lehentasuna
emango dien egoitza-eredua errotik aldatzea beharrezkoa da. Gainera, egoitzetan lan
egiten duten langileen eta etxeko langileen lan-baldintzak hobetu egin behar dira.
Halaber, eremu guztietan zerbitzu soziosanitarioak bermatzeko beharra dago, eta,
jakina, beharrezkoa da sare komunitarioak sortzea bai eta lehendik ditugunak
bultzatzea ere, pertsona ahulenak bereziki babestuko dituzten komunitate indartsuak
sortzeko.