ahötsa_

Lehenik eta behin, gogorarazi nahi dugu aurkezpen hau Nafarroa Aurrerak
eta Mertxika Sartagudako Gatzeak-ek elkarlanean prestatu dugun “kalera!”
Kultur agendaren parte dela, uda honetan euskara, memoria, berdintasuna
eta kultura kalera ateratzeko. Datozen hilabeteetan Sartagudako herritar
guztiei zuzendutako jarduerak eskainiko ditugu.

Nafarroa Aurrera 2003an sortu zen, Sartagudan herri kultura eta euskara
bultzatzeko helburuarekin. Gure ibilbidean zehar Olentzerori eta
Maridomingiren harrerak antolatu ditugu abenduaren 24an; Sartagudan,
Euskararen Egunaren hainbat edizio antolatu ditugu, Euskaraldiaren bi
edizioetan parte hartu dugu eta Sartagudako Inauteriak bultzatu ditugu,
baita gure kultura, euskara eta memoria historikora ahalik eta jende
gehien hurbiltzeko pentsatutako hamaika jarduera ere.

Gure ekimenak ahalik eta pertsona gehienengana iristen saiatzen gara
beti, adina, generoa, bizi-egoera eta jatorria edozein izanik ere.
Sartagudari egin diogun ekarpena beti euskarari egindako ekarpena izan
den bezala, euskarari egin diogun ekarpena Sartaguda eta bertako
bizilagunei egindako ekarpena izan da beti.

Eta ildo beretik doa Udalari 2020ko otsailean aurkeztu eta gaur gauzatu
dugun proposamena. Sartagudako kaleetako plaka zaharren aldaketa, plaka
berri eta elebidunekin ordezkatzeko. Agerraldiak finantzatutako plaken
zatiari  esker ekarpen hau egin diogu herriari, euskararen presentzia
bultzatzen jarraitzen dugulako hemen, Ebro ibaiaren ertzean, Euskal
Herriko hegoaldeko txoko txiki honetan.

Sartagudan, azken hamar urteotan ikusi dugu euskararen presentziak
aurrera egin duela poliki baina etenik gabe: jaietako programetan,
hiriko seinaleetan, eraikin publikoen errotulazioan edo herritarren
Euskaraldiako parte-hartzean. Horregatik, ekimen honekin beste urrats
bat egin dugu eta euskara herriaren erdigunean, espazio publikoan,
elkartzen garen plazetan eta bizi garen kaleetan kokatu dugu. Nafarroa
hegoaldean euskararen normalizaziora eramango gaituzten kale eta
kalezuloetan aurrera egiten jarraitzen dugu. Batzuk kale hauek
irteerarik gabeko kalezuloak edo labirintoak izan daitezen saiatzen
badira ere, bide zabalak dira gureak, irteera asko eta guztientzako
lekua dutenak. Eta, jakina, herria ere edertzen dugu gure lurraren
aberastasun linguistikoarekin, bere izkinetan eta bere etxeetako
fatxadetan Nafarroako altxorrik baliotsuenetako bat jarriz, bere
hizkuntza. Baina ekimen hau ez da fatxadetan bakarrik geratzen,
erregistro eta katastroetara ere iristen da, horri esker euskara kale
eta plazen izen ofizialetara ere iristen da. Gaurtik aurrera, bi
hizkuntzetan izango dira.

Ekimen hau ez zen posible izango Agerraldiaren laguntzarik gabe, bertako
kaxetan herri honetako onena jasotzen duen proiektuak biak: euskara,
auzolana eta lur hauen produktuak. Agerraldiak plaken kostuaren % 30
finantzatu du, eta horixe izan da proposamen hori aurrera eramateko
ezinbesteko babesa. Horregatik, Agerraldia ekimenak Nafarroako
hegoaldean euskarari ekarri dion haize freskoa azaleratu nahi dugu.

Eskerrak eman nahi dizkiogu, halaber, Sartagudako Udalari, gure
proposamena onartu eta gauzatzeagatik, eta euskararen normalizazioaren
bidean urratsak ematen jarraitzera animatzen dugu.

Eta azkenik, iragarri nahi dugu Sartaguda inguruko beste herri
batzuetako elkarteek, hala nola Mendabia eta Lodosakoek, gure urratsak
jarraitu ditzaketela, beren udaletan guk hemen Sartagudan aurkeztu
genuen proposamen bera aurkeztuz. Horregatik, Mendabiako Euskara Taldeak
bere udalean ekimen hau aurkeztu duela iragartzen dugu, kaleen izen eta
plaken aldaketa Mendabian ere gauzatu dadin. Era berean, Lodosa Bizirik
taldeak gauza bera egingo du laster bere herriko udaletxean, Lodosan ere
euskarak kale eta plazetan presentzia izan dezan. Bi ekimen horiek
Agerrldiaren babes ekonomikoa eta laguntza dute, eta, hemendik, bi
herrietako udalak animatzen ditugu Sartagudako Udalaren ereduari
jarraitzeko eta aurrera egin dezaten euskararen presentzia
normalizatzeko bide berean, hegoaldean, Ebroren ertzean.